dit is respijtzorg

U zorgt langdurig en intensief voor uw partner, vriend of buurvrouw? Dan is het fijn als iemand anders de zorg eens van u over kan nemen. U doet nieuwe energie op en vergroot daarmee de kans om het zorgen langer en op een prettige manier vol te houden. Vervangende mantelzorg heet ook wel respijtzorg. Daarvoor zijn steeds meer mogelijkheden. Soms krijgt u de kosten vergoed.

wat is respijtzorg?

Het tijdelijk en volledig overdragen van zorgtaken rondom iemand met een chronische ziekte of beperking. Aan welke zorg moet u denken? Dat kan persoonlijke of verpleegkundige zorg zijn. Maar ook praktische of huishoudelijke hulp, begeleiding, of emotionele ondersteuning. Respijtzorg is een verzamelnaam voor vele vormen van mantelzorgvervanging: thuis of buitenshuis, verricht door familie, beroepskrachten of vrijwilligers, incidenteel of structureel, van enkele uren tot enkele weken, zelf betaald of betaald door uw gemeente, zorgverzekeraar of zorgkantoor.

waarom respijtzorg?

Respijtzorg geeft mantelzorgers een adempauze. Dat helpt overbelasting tegen te gaan. En als u er tijdig mee begint, kunt u opname in een zorginstelling uitstellen of misschien zelfs voorkomen. Maar respijtzorg heeft meer aspecten. Het is een gelegenheid voor nieuwe contacten en activiteiten. Zowel voor degene die zorgt als degene die zorg nodig heeft. Daarmee kan het de onderlinge afhankelijkheid verminderen. Ook dat kan overbelasting voorkomen.

voor wie?

Meestal wordt respijtzorg aangeboden aan mantelzorgers. Maar mensen die zelf zorg nodig hebben, kunnen er ook behoefte aan hebben om er even tussenuit te gaan. Alleen, of samen met degene die zorgt. Sommige voorzieningen zijn daar op ingericht. Met name recreatie- of vakantiebestemmingen.

voorbeelden

• zorginstelling, logeer- of respijthuis; voor een meerdaags verblijf met passende 24-uurszorg verleend door beroepskrachten en/of vrijwilligers
• zorghotel; voor een meerdaags verblijf, individueel of van zorgvrager/mantelzorger samen, meestal met zorg op afroep via een thuiszorgorganisatie
• zorgboerderij, ontmoetings- of activiteitencentrum, dagopvang in zorginstelling; voor een of meerdere dagdelen per week, groeps- en/of individuele activiteiten, met mogelijkheden voor mensen met dementie of Niet-Aangeboren-Hersenletsel
• sportverenigingen, aangepaste programma’s voor mensen met diverse beperkingen
• hulp aan huis; voor enkele uren, dagen of soms weken, in de vorm van zorg, gezelschap of begeleiding, via een thuiszorg-, welzijns-, of vrijwilligersorganisatie, of via een particuliere zorgverlener.
• vakantie-accommodatie in binnen- of buitenland; vakantieverblijf voor mantelzorger/zorgvrager samen of ieder individueel, met of zonder activiteitenprogramma, met zorg, gespecialiseerde reisaanbieders

hoe regelt u het?

Heeft u of degene voor wie u zorgt al hulp via de gemeente? Bel dan met het WMO-loket of vraag het (sociaal) wijkteam naar de mogelijkheden. Is er sprake van zorg via de Wet langdurige zorg? Dan kunt u respijtzorg aanvragen bij het CIZ (Centraal Indicatie-orgaan Zorg). Houd er rekening mee dat u overbelasting, of dreiging daarvan, van de mantelzorger, aantoonbaar moet kunnen maken. Daarnaast regelen steeds meer zorgverzekeraars mantelzorgvervanging via een aanvullende verzekering of is (gedeeltelijke) vergoeding mogelijk. U kunt ook rechtstreeks bij een aanbieder informeren naar de mogelijkheden en gangbare procedure.

wie betaalt?

De kosten van respijtzorg hangen samen met de voorziening zelf, de duur ervan en of u wel of geen indicatie heeft via WMO, Wet langdurige zorg of Zorgverzekeraar. Voor vrijwilligers betaalt u niks. Maar voor betaalde krachten of zorg buitenshuis heeft u meestal een indicatie – op naam van de zorgvrager- nodig om vergoeding te kunnen krijgen. Bij een indicatie via de WMO of de Wet langdurige zorg betaalt u een inkomensafhankelijke eigen bijdrage. Maakt u gebruik van een PGB? Dan kunt u respijtzorg mogelijk daaruit betalen. Check vooraf aan welke regels u moet voldoen.
Zonder indicatie betaalt u respijtzorg zelf.

tips

• Kies een zorgverlener waar u allebei vertrouwen in heeft.
• Maak vooraf uitgebreid kennis met de persoon of met de organisatie die de zorg gaat overnemen. Stel vragen, bespreek uw situatie en vertel wat u belangrijk vindt.
• Ga vooraf zelf kijken, als dat kan.
• Maak ruim van te voren een lijstje voor de vervangende mantelzorger met daarop: dagindeling, eetgewoonten, medicijngebruik, hobbies, voorkeuren, karaktereigenschappen van degene voor wie u zorgt, allergieën, contactpersoon in geval van nood, etc.
• Vraag de vervangende mantelzorger een dagboek bij te houden zodat u achteraf kunt teruglezen wat er is gebeurd.
• Maak duidelijke afspraken in welke situaties de vervangende mantelzorger wel of geen contact met u opneemt.

bovenstaande informatie is verzameld op verzoek en in april 2016 gepubliceerd op www.alleszelf.nl